Dopadł mnie kryzys… więc co z tą motywacją?

Piękny słoneczny i upalny dzień, sobota, przede mną kilka godzin wolnego czasu 🙂

Jedziemy do lasu pobiegać! W taki upał to jedyna fajna opcja, żeby potrenować. Czapka z daszkiem, leciutkie ubranie biegowe, krem z filtrem, soft flask z wodą – i w drogę!

Pierwsze dwa kilometry są całkiem fajne, cieknie ze mnie ale jeszcze jest to całkiem przyjemne. Ale im dłużej, tym gorzej. Zerkam na zegarek i widzę, że poruszam się wolniej, niż zwykle – a to mi się nie podoba. Powoli coś we mnie się naburmusza i złości, zaczyna podsuwać myśli, że jak to tak? Od ponad roku regularnie biegam, mam za sobą spore wyzwania, z którymi sobie poradziłam, a tu nagle upał mi przeszkadza? Że niby jakaś słaba jestem? I przychodzą kolejne myśli, że po co, że bez sensu, że nie daję rady, że chyba upadłam na głowę, żeby sobie takie słabe doznania fundować, że przecież nie znoszę się tak źle czuć… Zaczyna mi być niedobrze z gorąca i gdyby nie obecność mego towarzysza, który biegnie obok, poddałabym się. A tak, to jakoś udaje mi się wykrzesać resztki energii. On jeszcze spokojnie mi tłumaczy, że to normalne, że się tak źle czuję, że trzeba stopniowo przyzwyczaić organizm do innego rodzaju wysiłku. Trafia to do mnie i uspokajam się, jest trochę łatwiej. Ostatnie dwa kilometry jednak przebiegam wolno, robiąc kilka postojów kiedy znajdzie się cień. Jestem wykończona.

Szczerze i z ręką na sercu nie pamiętam, żebym doświadczyła takiego kryzysu biegowego jak teraz. Różnie bywało, szczególnie dlatego, ze przecież zaledwie 1,5 roku temu zaczynałam jako zupełnie początkująca i było naprawdę ciężko. Ale nigdy aż tak. Ciężko fizycznie, ciężko psychicznie – motywacja do kolejnych kroków coraz mniejsza… Razem w takich chwilach jest raźniej, to pewne 🙂 Widzę jednak wyraźnie jeden z aspektów motywacji: że mamy tendencję do motywowania się albo „do”, albo „od”. Czyli innymi słowy podążamy za czymś, czego chcemy, co jest celem i nagrodą, albo wybieramy to, co nas uwalnia od dyskomfortu, nie generuje wysiłku i nie stawia wyzwań – wtedy to samo w sobie już jest naszą wystarczającą nagrodą. I ja tak mam – brak dyskomfortu, wysiłku, wyzwań jest wspaniałą nagrodą 🙂 Medale czy współzawodnictwo mnie nie kręcą. Zastanawiam się, jak to jest, że biegam i dochodzę do wniosku, że z czasem polubiłam to i obudziłam w jakimś stopniu motywację wewnętrzną, szczególnie że regularny trening oznacza możliwość biegania w górach, a to jest przepiękne. Plus mam motywację zewnętrzną, bo jestem w klubie biegowym, gdzie treningi odbywają się regularnie. I tu chyba dobrze dla mnie, że nie kręci mnie współzawodnictwo, bo jestem tak bardzo na szarym końcu w porównaniu z innymi zawodnikami, że po pierwszym treningu zrezygnowałabym 🙂 A ja zostałam i robię swoje!

Co jeszcze pomaga się motywować? Na pewno grupa lub partner biegowy – umawiamy się, daty treningów wpisane w kalendarz i łatwiej się zmobilizować do wyjścia z domu. A kiedy już biegnę, są ze mną inni, którzy też przeżywają podobne wzloty i upadki, albo mają doświadczenie, którym się podzielą i wesprą na duchu. Umawianie się z kimś to część rutyny, wykształconego nawyku, dzięki któremu działamy niejako z automatu i po prostu wychodzę pobiegać, bo dajmy na to jest czwartek rano i jest to dzień treningowy. Nie ma miejsca na ciągłe decydowanie, a tym samym dawanie pola do zmian czy odpuszczania. Warto też ustanowić sobie konkretny cel, a potem podzielić drogę do niego na pomniejsze cele, realne do zaplanowania, osiągania. Bo wielki kawał sera jemy po kawałku 🙂 Kiedy wykonam jakiś etap, jestem zadowolona, widzę postęp – nawet niewielki- i mogę utrzymać motywację, by iść (biec!) dalej. Krok po kroku, bliżej celu. Gdybym od razu widziała przed sobą ultrapółmaraton w Transylwanii, byłabym w takiej panice i zniechęceniu, że poddałabym się. Miałam jednak przygotowanie treningowe, rozłożone w czasie, które – choć trudne –  było wykonalne. I pobiegłam, dałam sobie radę i wspominam to jakie świetne doświadczenie. Jednym z moich celów biegowych jest też budowanie rezyliencji, czyli szeroko pojętej odporności. Zwiększam swoje zasoby i siły fizyczne, uczę się wpływać pozytywnie na procesy myślowe i obejmuję swoje emocje. Zmiany we mnie są zauważalne, już nie myślę o sobie jak o słabej fizycznie kobiecie, mam też więcej wiary i zaufania do siebie i mniej się obawiam wyzwań. Jeśli więc myślisz o bieganiu, zacznij. Naprawdę warto.

Ach ten stres! – moje wielkie zaskoczenie

Miałam wielką przyjemność prowadzić webinar „Stress management” dla dużej międzynarodowej firmy. Przyjemność, bo to ciekawy temat i bardzo się ludziom przydaje, są zaciekawieni i widać od razu, że mogą skorzystać.

Podczas webinaru mieliśmy i trochę podstaw na temat genezy stresu i zarządzania nim, i  trochę prostych, ale bardzo  przydatnych ćwiczeń i praktyk. Na koniec był czas na pytania. I tu czekało mnie wielkie zaskoczenie. Jednym z pytań było, skąd wiadomo, że się jest zestresowanym. Pytanie zadała osoba, która powiedziała też, że zupełnie nic o sobie pod tym względem nie wie. Że źle się czuje, nie ma energii ale nie wie, czy to może być stres.  Byłam wdzięczna za to pytanie. Zapomniałam już, jak to jest w ogóle siebie nie czuć, nie rozumieć swego ciała i nie odczytywać sygnałów. Pomyślałam, że od tego powinniśmy jako ludzie zacząć: od zatrzymania się, przypomnienia sobie jak to jest czuć, zauważać swoje reakcje, umieć zaobserwować swoje myśli i od nauczenia się na nowo siebie. Możemy wtedy rozpoznać swoje reakcje / przejawy świadczące o możliwym stresie. O ileż łatwiej jest wtedy dobrze o siebie zadbać i nauczyć się dobrych sposobów na stres.

Ja sama wiem, jak wiele mi daje uważność, skupienie na ciele i oddechu, przyjmowanie pozycji obserwatora wobec tego, co się wydarza, widzenie swoich schematów, które wpływają na sposób interpretowania rzeczywistości. Od wielu lat dzięki temu zdecydowanie lepiej sobie radzę w trudnych sytuacjach (i mniej pochopnie klasyfikuję je jako trudne czy dyskomfortowe), szybciej się uspokajam albo zauważam myśli, od których już tylko krok mnie dzieli od wejścia w uruchomienie się. Mogę się zatrzymać na czas, a jeśli nie uda mi się w tym momencie świadomie zareagować, zawsze jeszcze mam szansę później, kiedy mogę zauważyć, nazwać i zrozumieć swoje pobudzenie. Wtedy mogę nazwać niezaspokojone potrzeby i wymyślić adekwatny sposób zajęcia się nimi. To buduje rezyliencję.

Niesamowite, co potrafimy sobie wkręcić i jak bardzo wprowadzamy się w stan niekorzystnego pobudzenia, jeśli w porę nie zrobimy pauzy i nie zatrzymamy tej spirali. Wtedy to, że ktoś nie ruszy natychmiast na zielonym świetle może wygenerować złość i stek przekleństw, a brak kawy, kiedy przyjdziemy rano do biura może nas wprawić w fatalny humor, który będziemy utrzymywać chodząc po firmie i psiocząc bez końca. I po co? Mam czasem wrażenie, że jesteśmy uzależnieni od tego pobudzenia, przeżywania skrajnych emocji, ekspresji tychże na różne sposoby… A pewnie nikt nas wcześniej nie nauczył adekwatnego podejścia do dyskomfortu czy problemów, nie pokazał jak można inaczej radzić sobie w trudnych sytuacjach. Życzyłabym sobie i nam, żebyśmy mieli coraz więcej okazji do dobrego dla nas  przeżywania wszystkiego, co się pojawia na naszej drodze. Żebyśmy się nawzajem uczyli lepiej sobie radzić i jak kręgi na wodzie rozprzestrzeniali to dalej.

 

„Wstydź się”

Byłam w teatrze na sztuce „Wstydź się”.

I śmiesznie, i strasznie. Śmiałam się, a za chwilę trochę ściskało mnie w dołku.

Temat wstydu to… wstydliwy temat. Bolesny, przykry i nieodłączny niestety. Mam wrażenie, że nawet nie zauważamy, jak często wstydzimy się my i ludzie wokół nas. Wstyd jest na porządku dziennym, wdrukowany nam jako reakcja sytuacje, w których myślimy o sobie jak najgorzej: że jesteśmy beznadziejni, głupi, źli, nie nadajemy się do niczego, kompromitujemy się i przynosimy sobie i innym zawód. Towarzyszy temu przekonanie, że to, jacy jesteśmy w swoich oczach, czyni nas niegodnymi bycia wśród innych, plami nas i naraża na odrzucenie. Wstyd jest toksyczny, działa jak trucizna i sprawia, że izolujemy się od innych. A im bardziej się izolujemy, tym bardziej cierpimy i tym większą kontrolę ma nad nami wstyd. Wg Hawkinsa odczuwanie wstydu jest bardzo bliskie śmierci, i jako takie jest najbardziej destrukcyjne ze wszystkiego, co czujemy. Jung nazwał to wręcz zjadaniem naszej duszy. Co mówimy, kiedy „najemy się wstydu”? „Straciłem twarz”, „Myślałam, że umrę ze wstydu” , „Chciałem zapaść się pod ziemię”, „Spaliłam się ze wstydu”. Przerażające, prawda? Wstyd jako narzędzie kontroli, którą sprawujemy sami nad sobą, w imieniu społeczności i środowiska, w którym żyjemy. Jesteśmy w większości świetnie wyuczeni, co to znaczy się wstydzić i za co.

Cóż by to był za świat, w którym nie byłoby wstydu 🙂 a w zamian byłby świadomy kontakt z uczuciami… Moglibyśmy adekwatnie wybierać swoje reakcje i działania, zamiast bać się wstydu i zapadać w jego otchłań. Nie zawstydzalibyśmy ani siebie, ani innych ludzi.

Antidotum na wstyd? Empatia i współczucie dla siebie, dzielenie się trudną sytuacją i uczuciami z innymi ludźmi, uważność, wrażliwość. Wstyd nie znosi dziennego światła i bycia odkrytym w obecności innych ludzi – bo znika, traci rację bytu, bo nie może już zawstydzać, izolować, karać odrzuceniem.              Gdy pozwolimy sobie na wrażliwe odsłonięcie się i przyjęcie życzliwej obecności drugiego człowieka, gdy damy sobie empatię i zrozumienie, gdy zaoferujemy to innym – wtedy jesteśmy prawdziwi i możemy adekwatnie radzić sobie z sytuacją. Zadziałać na rzecz naprawy tego, co nie wyszło albo co zrobiliśmy i teraz chcielibyśmy to cofnąć. Możemy coś zmienić i iść dalej, żyć dalej 🙂